Waarom AI je zo vaak gelijk geeft
Stel je voor: je vraagt ChatGPT hoe je het beste omgaat met een klant die verwacht dat je 24/7 bereikbaar bent. Je krijgt een behulpzaam, meedenkend antwoord terug. Je voelt je gezien. Maar ergens vraag je je af: waarom zegt hij eigenlijk nooit dat ik ongelijk heb? Ik stelde ChatGPT de vraag waarom AI je zo vaak gelijk geeft.
Het voorbeeld: een klant die jou altijd wil kunnen bellen
Als zelfstandige wil je graag behulpzaam zijn, maar zonder overvraagd of overweldigd te worden. Dan komt deze situatie:
Een klant stuurt laat in de avond een bericht:
‘Kun je die offerte nog even aanpassen? Oh, en ik had nog een vraag over opdracht X.’
De toon is vriendelijk. Maar je voelt de druk. Vervolgens reageer je de volgende ochtend, maar de klant reageert geïrriteerd, omdat zij gisterenavond al antwoord verwachtte.
Hoe reageer je hierop?
Je besluit: dit moet anders. En je stelt een vraag aan ChatGPT:
“Hoe ga je om met een klant die wil dat je 24 uur per dag bereikbaar bent?”
Antwoord A: zoals ChatGPT jou meestal antwoordt
Goede vraag, Anne Marie. Het is heel begrijpelijk dat je daar tegenaan loopt.
Als sensitieve ondernemer is het belangrijk om je energie goed te bewaken. Je hoeft niet altijd beschikbaar te zijn om professioneel te zijn. Grenzen stellen is niet bot, het is juist een vorm van zelfzorg én van wederzijds respect.
Je kunt bijvoorbeeld vooraf duidelijke afspraken maken over je bereikbaarheid. Werk met vaste contactmomenten of zet je beschikbaarheid in je e-mailhandtekening. En wees vooral eerlijk: “Ik werk tussen 9:00 en 17:00. Buiten die tijden lees ik geen werkberichten.”
Klanten die jou waarderen, zullen dit begrijpen. En als ze dat niet doen? Dan is het misschien geen match op de lange termijn.
Kortom: bevestiging, erkenning en praktische suggesties.
Maar er is nog een andere kant. En die komt in het tweede antwoord.
Antwoord B: met kritische vragen en een ander perspectief
Interessante vraag. Maar mag ik je eerst iets terugvragen?
Hoe zeker weet je dat de klant écht verwacht dat je 24 uur per dag bereikbaar bent?
Of is dit een aanname op basis van één of twee situaties waarin hij/zij buiten werktijd contact zocht?
En stel, die klant is gewend om altijd direct te communiceren — misschien uit een vorige werkomgeving — heb je daar al eens met hem over gesproken, of ben je stilletjes gaan aanpassen aan hun ritme zonder je eigen grenzen te benoemen?
Is het mogelijk dat je in deze samenwerking ongemerkt de verwachting hebt gevoed door wél te reageren buiten je eigen werktijden?
En nog één scherpe vraag:
Als je vaker in dit soort situaties belandt, waar zit dan je eigen aandeel in dit patroon?
Soms zit daar iets ouds onder: conflict vermijden, pleasegedrag, of angst om klanten kwijt te raken. Als dat zo is, kan deze situatie een kans zijn om je eigen grenzen opnieuw te verkennen, en sterker neer te zetten.
En tot slot: wat als die klant het eigenlijk helemaal niet van je verwacht, maar het gewoon níet doorheeft?
Waarom AI meestal antwoord A geeft
AI-modellen zoals ChatGPT zijn gemaakt om behulpzaam en bevestigend te zijn. Ze zijn erop gericht om aan te sluiten bij de gebruiker, niet om tegen te spreken. Zeker niet wanneer je een vraag stelt waarin emotie, overtuiging of kwetsbaarheid doorklinkt. De toon wordt dan afgestemd op nabijheid en begrip.
Daarbij herkent het systeem je schrijfstijl en je voorkeuren. Wanneer je vaak reageert met “Dankjewel, precies wat ik bedoelde!”, dan leert het model dat die benadering goed werkt voor jou. Zo ontstaat er een patroon waarin je als gebruiker steeds meer krijgt wat aansluit bij je eerdere reacties. Het algoritme leert je kennen — of beter gezegd: het leert jouw voorkeuren herkennen. Dit is waarom AI je steeds gelijk geeft.
Toch zit er een grens aan die bevestiging. ChatGPT wil jou ondersteunen, maar niet ondermijnen. Het is geen therapeut, geen coach, geen docent die jouw denken uitdaagt of bijstuurt. Het is ontworpen als co-piloot. Jij zit aan het stuur. En zolang jij dat zo houdt, zal het model jouw richting volgen in plaats van zelf de koers bepalen.
De vraag is dus: wat wil jij? Wil je vooral bevestiging? Of wil je juist een spiegel? Iemand die je uitdaagt, je aan het denken zet, of je op een ander spoor brengt? Als je dat laatste wilt, dan kun je dat gewoon vragen. Bijvoorbeeld door letterlijk te zeggen: “Daag me uit.”, “Geef het tegenovergestelde standpunt.” of “Stel kritische vragen over mijn aannames.” Pas dan haal je méér uit AI dan alleen bevestiging.
Out of the box suggestie
Laat een klant of collega dit gesprek nalezen en hun mening geven over antwoord A én B. Zo krijg je inzicht over jouw grenzen, wat ze in de communicatie met jou herkennen, wat ze lastig vinden en wat ze ervan kunnen leren. Zo wordt jouw zoektocht naar balans misschien ook een spiegel voor anderen.
*Maak ook kennis met Monday, het rebelse zusje van ChatGPT.
